Το σύμφωνο συμβίωσης.

2025-03-05

Το σύμφωνο συμβίωσης επιλέγεται όλο και συχνότερα από τους Έλληνες πολίτες ως τρόπος επισημοποίησης μιας σχέσης.

Ως σύμφωνο συμβίωσης ορίζεται η συμφωνία δύο φυσικών προσώπων ανεξαρτήτως φύλου με την οποία ρυθμίζουν τη συμβίωσή τους. Η συμφωνία αυτή αποτυπώνεται σε ένα συμβολαιογραφικό έγγραφο, το οποίο υπογράφεται αυτοπροσώπως από τους δύο συμβαλλομένους. Στη χώρα μας το σύμφωνο συμβίωσης ρυθμίζεται από τις διατάξεις του Νόμου 4356/2015, με τον οποίο αντικαταστάθηκε ο Ν. 3719/2008. Το σύμφωνο θα πρέπει να υπογραφεί από τους συμβαλλομένους ενώπιον του συμβολαιογράφου.


Το σύμφωνο συμβίωσης διαφέρει σε κάποια σημεία ως προς τα δικαιώματα γάμου(θρησκευτικού-πολιτικού). Ειδικότερα, διαφέρει στα παρακάτω σημεία:

• Ως προς τον τρόπο σύναψης: ίσως πρόκειται για τη μεγαλύτερη διαφορά μεταξύ των δύο. Παρόλο που ο γάμος και το σύμφωνο συμβίωσης καταλήγουν στο ίδιο αποτέλεσμα, ο γάμος είναι μια πιο σύνθετη διαδικασία συγκριτικά με το σύμφωνο που απλώς αποτελεί μια συμβολαιογραφική πράξη.

• Ως προς το επώνυμο: στην περίπτωση του γάμου, ο ένας σύζυγος μπορεί να τοποθετεί ληξιαρχικά το επώνυμο του συζύγου του δίπλα στο δικό του. Αντίθετα, στην περίπτωση του συμφώνου, ο σύζυγος μπορεί να αναφέρει μόνο «κοινωνικά» το επώνυμο του συντρόφου του.

• Ως προς τα κληρονομικά δικαιώματα: τα κληρονομικά δικαιώματα είναι σε γενικές γραμμές ίδια με αυτά του γάμου. Η μοναδική διαφορά είναι ότι το σύμφωνο δίνει τη δυνατότητα στο ένα μέρος να παραιτηθεί από τη νόμιμη μοίρα.


Ως προς το δικαίωμα διατροφής και τεκνοθεσίας, στην περίπτωση του συμφώνου συμβίωσης ισχύουν αυτά που ισχύουν και για τον γάμο. Επίσης, το δικαίωμα ασφαλιστικής κάλυψης ή συνταξιοδότησης λόγω θανάτου πλέον αναγνωρίζεται και στις περιπτώσεις του συμφώνου συμβίωσης.

H διαδικασία σύναψης συμφώνου συμβίωσης είναι απλή και περιλαμβάνει τα παρακάτω βήματα:

• Σύνταξη συμφώνου από κάποιον έμπειρο δικηγόρο.

• Υπογραφή του συμφώνου συμβίωσης ενώπιον του συμβολαιογράφου.

• Κατάθεση αντιγράφου του υπογεγραμμένου συμφώνου στο Ληξιαρχείο του τόπου κατοικίας.

Η ισχύς του συμφώνου ξεκινά από την ημερομηνία κατάθεσής του στο Ληξιαρχείο.


Για τη σύναψη του συμφώνου συμβίωσης οι συμβαλλόμενοι θα πρέπει να έχουν στη διάθεσή τους τα κάτωθι δικαιολογητικά:

• Αστυνομική ταυτότητα ή διαβατήριο

• Αριθμός Φορολογικού Μητρώου (Α.Φ.Μ)

• Αριθμός Μητρώου Κοινωνικής Ασφάλισης (Α.Μ.Κ.Α)

• Διεύθυνση μόνιμης κατοικίας

• Αριθμός Δημοτολογίου

• Πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης


Η λύση του συμφώνου συμβίωσης είναι αρκετά απλή συγκριτικά με τη λύση του γάμου. Ειδικότερα, οι τρόποι μέσω των οποίων λύεται ένα σύμφωνο συμβίωσης είναι οι κάτωθι:

• Με συμφωνία των συμβαλλόμενων μερών αυτοπροσώπως, υπογράφοντας συμβολαιογραφικό έγγραφο.

• Με μονομερή συμβολαιογραφική δήλωση, εφόσον έχει επιδοθεί προηγουμένως με δικαστικό επιμελητή πρόσκληση για συναινετική λύση στο άλλο μέρος. Σε αυτή την περίπτωση η λύση πραγματοποιείται, εάν έχουν παρέλθει τρεις (3) μήνες από την επίδοση της συμβολαιογραφικής δήλωσης.

• Αυτοδικαίως, εάν συναφθεί γάμος μεταξύ των μερών.


Τέλος ο νόμος δεν επιτρέπει σε όλους τους πολίτες να προχωρήσουν στη σύναψη συμφώνου συμβίωσης. Ειδικότερα, σύμφωνο συμβίωσης δεν μπορούν να υπογράψουν:

• Οι πολίτες που δεν έχουν συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας τους.

• Όποιοι έχουν πραγματοποιήσει πολιτικό ή θρησκευτικό γάμο ή έχουν υπογράψει σύμφωνο συμβίωσης με άλλο πρόσωπο και δεν έχει λυθεί ο γάμος ή το σύμφωνο.

• Όποιοι πολίτες έχουν μεταξύ τους σχέση υιοθεσίας.

• Όσοι είναι συγγενείς εξ αίματος (αφορά συγγένεια έως και τετάρτου βαθμού).

Εάν ισχύει οποιαδήποτε από τις παραπάνω συνθήκες, το σύμφωνο θεωρείται άκυρο.


*** Το γραφείο μας έχει μεγάλη εμπειρία με θέματα οικογενειακού δικαίου και μπορεί να σας συνδράμει αποτελεσματικά σε οποιοδήποτε ζήτημα σας αφορά. Για περαιτέρω νομικές συμβουλές ή για την ανάθεση της υπόθεσής σας στο γραφείο μας μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μας.